Τι είναι το βρογχικό άσθμα;
Το βρογχικό άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του αναπνευστικού συστήματος. Προκαλεί οίδημα και στένωση των βρόγχων με αποτέλεσμα την εμφάνιση χαρακτηριστικών συμπτωμάτων, όπως βήχας, συριγμός («σφύριγμα») κατά την εκπνοή, βάρος (δυσφορία) στο στήθος και δύσπνοια.
Πώς γίνεται η διάγνωση του άσθματος;
Σημαντικό ρόλο παίζει το ιστορικό του ασθενή και η περιγραφή των τυπικών συμπτωμάτων, αλλά η επιβεβαίωση γίνεται με εξειδικευμένες εξετάσεις και με την ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή. Η σπιρομέτρηση, η ροομέτρηση, οι δοκιμασίες πρόκλησης και ο έλεγχος αλλεργίας κατέχουν ως τώρα πρωτεύουσα θέση στη διάγνωση του άσθματος.
Τι νεότερο υπάρχει στη διάγνωση του άσθματος;
Το ερευνητικό ενδιαφέρον μονοπωλούν μέθοδοι εκτίμησης της φλεγμονής των αεραγωγών σε πρώιμα στάδια, ίσως και πριν την εγκατάσταση της συμπτωματολογίας. Ιδιαίτερα χρήσιμη στην καθημερινή κλινική πράξη είναι η μέτρηση του μονοξειδίου του αζώτου (NO) στον εκπνεόμενο αέρα (FeNO).
Τι σχέση έχει το μονοξείδιο του αζώτου (NO) με το άσθμα;
Το εκπνεόμενο NOπου μετράμε παράγεται από φλεγμονώδη κύτταρα των αεραγωγών. Σε φλεγμονώδεις παθήσεις, όπως το άσθμα, η παραγωγή του NOαυξάνεται σημαντικά με αποτέλεσμα η μέτρησή του κατά την εκπνοή να αποτελεί μία έμμεση εικόνα της παρουσίας ή όχι φλεγμονής αλλά και της βαρύτητάς της.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της μέτρησης του εκπνεόμενου NOσε σχέση με άλλες μεθόδους διάγνωσης του άσθματος;
Φαίνεται να υπερέχει των συμβατικών μεθόδων διάγνωσης του άσθματος διότι
- στηρίζεται σε απλή διαδικασία (αρκεί μία εκπνοή διάρκειας λίγων δευτερολέπτων),
- βοηθά στην ταυτοποίηση του ηωσινοφιλικού ασθματικού φαινοτύπου, και
- συμβάλλει στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης του ασθενή στη θεραπεία.
Επομένως, ο πνευμονολόγος έχει ένα «εργαλείο» για να εκτιμήσει το όφελος από τη χορήγηση αντιφλεγμονωδών παραγόντων, όπως είναι τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Μάλιστα, μπορεί πλέον ο ειδικός ιατρός να προσδιορίσει τη δόση των εισπνεόμενων φαρμάκων που χρειάζεται κάθε ασθενής και να αποφασίσει με ασφάλεια τη συνέχιση ή τη διακοπή της θεραπείας.
Σε ποιους ενδείκνυται η μέτρηση του εκπνεόμενου NO;
Μέτρηση του εκπνεόμενου NOθα πρέπει να γίνει στα άτομα τα οποία έχουν συμπτώματα που θέτουν την υποψία άσθματος και στους ασθματικούς ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπευτική αγωγή που λαμβάνουν.
Ιδιαίτερη αξία έχει η μέτρηση του εκπνεόμενου NOστα παιδιά. Η διάγνωση του παιδικού άσθματος και η χορήγηση της ενδεδειγμένης θεραπείας εξασφαλίζεται πλέον με τη μέτρηση του NOκατά την εκπνοή του παιδιού και τη συνεργασία του παιδιάτρου με τον ειδικό πνευμονολόγο.